Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Ad durum eklerinden biri olan –de, bir bulunma, kalma durumu gösterir. Kendinden önce gelen sözcüğe bitişik olarak yazılır: okulda, sırada, bahçede...
Bu ek hem ünlü uyumuna, hem de ünsüzbenzeşmesine uyar. Eklendiği sözcüğün sonünlüsü inceyse –de, kalınsa –da biçimindeyazılır: evde, pencerede; kapıda, okulda.Sözcüğün sonunda sert bir ünsüz varsa, -de eki ünsüz benzeşmesine uyarak, –te biçimine dönüşür:ayakta, saçta, dörtte, tasta, kitapta, rafta, barışta.
“de” Bağlacının Yazımı
Bağlaç olan de sözcükleri, cümleleri birbirine bağlayan bir sözcüktür. Kendinden önce gelen sözcüktenayrı yazılır. Söz konusu sözcüğü ya da cümleyi daha önceden geçen ya da geçmiş sayılabilen aynı görevdekibir sözcüğe benzerlik, eşitlik, katılma anlamlarıyla bağlar. Yalnızca kendinden önceki sözcüğün sonünlüsüne göre büyük ünlü uyumuna uyar. Ancak, ayrı yazıldığı için ünsüz benzeşmesine uymaz:
Evler gibi okul da yıkılmış.
İkisi de ç
alışıyor.
Ahmet de geldi.
“de” bağlacı kimi zaman da pekiştirme görevindedir. Anlamı ve duyguyu pekiştiren, üstelemeyi anlatan şu örneklerde olduğu gibi:
Ne iyi ettin de geldin.
Bebek de bebek, diye tutturdu.
Bu bağlaç küçümseme, alay ya da olumsuzluk bildirerek de anlamı pekiştirebilir:
Sınavı kazanacakmış da işe girecekmiş!
Bu cümlede kullanılan de bağlacı, söz konusu kişinin sınav kazanma ve işe girme olasılığının çok uzak olduğunu alaylı bir dille anlatmaktadır.
Not: Bir cümlede
“de” yi çıkardığımızda cümlenin anlamı tamamen bozuluyorsa “ek”tir; anlam tamamen bozulmuyorsa, anlamda değişiklik oluyorsa “bağlaç” tır.
“Tüm kıyafetlerimi evde unutmuşum.” cümlesindeki “de”yi çıkardığımızda:
“Tüm kitaplarımı ev unutmuşum.” gibi anlamsız bir söz dizimi karşımıza çıkar. Dolayısıyla buradaki “de” ek olan “de”dir.
“Bu kıyafetleri ben de çok beğendim.” cümlesindeki “de”yi çıkardığımızda:
“Bu kıyafeti ben çok beğendim.” şeklinde anlamlı bir cümle ortaya çıkar. İlk cümleye göre anlamında değişiklik olmuştur; ancak cümle anlamsızlaşmamıştır. O halde bu cümledeki “de” bağlaçtır.
Tarih: 2016-04-19 16:08:38 Kategori: Edebiyat
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
De nin yazımı Nedir
Bu ek hem ünlü uyumuna, hem de ünsüzbenzeşmesine uyar. Eklendiği sözcüğün sonünlüsü inceyse –de, kalınsa –da biçimindeyazılır: evde, pencerede; kapıda, okulda.Sözcüğün sonunda sert bir ünsüz varsa, -de eki ünsüz benzeşmesine uyarak, –te biçimine dönüşür:ayakta, saçta, dörtte, tasta, kitapta, rafta, barışta.
“de” Bağlacının Yazımı
Bağlaç olan de sözcükleri, cümleleri birbirine bağlayan bir sözcüktür. Kendinden önce gelen sözcüktenayrı yazılır. Söz konusu sözcüğü ya da cümleyi daha önceden geçen ya da geçmiş sayılabilen aynı görevdekibir sözcüğe benzerlik, eşitlik, katılma anlamlarıyla bağlar. Yalnızca kendinden önceki sözcüğün sonünlüsüne göre büyük ünlü uyumuna uyar. Ancak, ayrı yazıldığı için ünsüz benzeşmesine uymaz:
Evler gibi okul da yıkılmış.
İkisi de ç
alışıyor.
Ahmet de geldi.
“de” bağlacı kimi zaman da pekiştirme görevindedir. Anlamı ve duyguyu pekiştiren, üstelemeyi anlatan şu örneklerde olduğu gibi:
Ne iyi ettin de geldin.
Bebek de bebek, diye tutturdu.
Bu bağlaç küçümseme, alay ya da olumsuzluk bildirerek de anlamı pekiştirebilir:
Sınavı kazanacakmış da işe girecekmiş!
Bu cümlede kullanılan de bağlacı, söz konusu kişinin sınav kazanma ve işe girme olasılığının çok uzak olduğunu alaylı bir dille anlatmaktadır.
Not: Bir cümlede
“de” yi çıkardığımızda cümlenin anlamı tamamen bozuluyorsa “ek”tir; anlam tamamen bozulmuyorsa, anlamda değişiklik oluyorsa “bağlaç” tır.
“Tüm kıyafetlerimi evde unutmuşum.” cümlesindeki “de”yi çıkardığımızda:
“Tüm kitaplarımı ev unutmuşum.” gibi anlamsız bir söz dizimi karşımıza çıkar. Dolayısıyla buradaki “de” ek olan “de”dir.
“Bu kıyafetleri ben de çok beğendim.” cümlesindeki “de”yi çıkardığımızda:
“Bu kıyafeti ben çok beğendim.” şeklinde anlamlı bir cümle ortaya çıkar. İlk cümleye göre anlamında değişiklik olmuştur; ancak cümle anlamsızlaşmamıştır. O halde bu cümledeki “de” bağlaçtır.
Tarih: 2016-04-19 16:08:38 Kategori: Edebiyat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Yorum Yapx